Osmanlı İmparatorluğu'nun üç padişahına (Kanuni Sultan Süleyman, II. Selim ve III. Murad) sadrazamlık yapmış Sokullu Mehmet Paşa'nın emriyle Mimar Sinan tarafından 1574 yılında Hatay'ın Payas ilçesinde yaptırılan Sokullu Mehmet Paşa Külliyesi, yapımından bu yana geçen 447 yıla rağmen adeta zamana meydan okuyor. Kapısındaki taç süslemeden külliyenin içindeki kervansaraya kadar muhteşem yapısıyla ilgi odağı olan külliye, avlusundaki 13 asırlık zeytin ağacıyla da ziyaretçilerinin gözlerini kamaştırıyor.
Dünyanın bilinen en eski yerleşim yeri olan ve medeniyetleri buluşturan Hatay'ın Payas ilçesinde bulunan Sokullu Mehmet Paşa Külliyesi, 447 yıldır bütün ihtişamıyla ziyaretçilerinin gözlerini kamaştırıyor. Osmanlı İmparatorluğu'nda 14 yıl sadrazamlık yapmış olan Sokullu Mehmet Paşa'nın emriyle Mimar Sinan tarafından inşa edilen külliye, Sokullu'nun yaptırdığı Havsa (Edirne), Lüleburgaz (Kırklareli), İstanbul'daki külliyeler gibi tarihi İpekyolu üzerinde bulunuyor. Böylelikle o dönem gerçekleşen ticari kervan ve hac yolcularının hem dinlenmesini hem de güvenliklerini sağlayan külliyeler, aynı zamanda şaheser niteliğindeki mimarisi ile de görenleri hayrete düşürüyor.
13 asırdır ayakta duran zeytin ağacı
Yaklaşık 15 dönüm arazi üzerine inşa edilen külliye, kervansaray, kadın ve erkekler için ayrı hamam, medrese, camii ve 45 dükkanı olan bedestenden oluşuyor. Külliyenin en önemli yapısı olan kervansarayın geniş avlusunun etrafını, kervanların ve yolcuların konakladığı kubbeli odacıklar çeviriyor. Külliyenin o dönemlerde emniyetini sağlayan 6.5 metre yüksekliğindeki gözetleme kulesi de dikkat çekici yapılardan biri.
Gece ışıklandırmasıyla külliye nefesleri kesiyor
Şair Namık Kemal'in Magosa'ya sürgün gitmeden önce bir süre zindanında hapis yattığı külliyenin avlusunda bulunan ve Evliya Çelebi'nin ünlü seyahatnamesinde gölgesinde oturduğunu yazdığı zeytin ağacı halen dimdik ayakta durarak ziyaretçileri büyülemeye devam ediyor.
